s:v:al:H Ag:r hm: z:b:an: s:ð hi S:Ø- krðø t:að Aap: ki Ok ekt:ab: AaI hò j:að ehndi Aaòr udÜü ki t:r]qi ka ehs:ab:- ekt:ab: p:ðS: krt:i hò Aaòr Es: m:ðø Aap: n:ð y:h B:i el:K:a hò ek j:haú t:k udÜü kñ t:all:Øq s:ð Aap: ehndi ki b:at: krt:ð hòø t:að Aap: Es:kað, y:an:i " ehndi " kað " j:did ehndi " s:ð Al:aehda krkñ dðK:t:ð hòø Aaòr Aap: n:ð y:h B:i kha hò ek eks:i udÜü v:al:ð n:ð y:h n:hiø kha ek ehndi t:að udüÜ ka Ok us:l:Üb: hò, t:að hm: Aap: s:ð y:h j:an:n:a c:ahðùg:ð ek Ok hi eQ:tt:ð m:ðø dað z:b:an:aðø ka Eet:üqa Vy:aðø kr hØAa?
S:ms:Ørühm:an: fa-qiH Oðs:a hò ek dað z:b:an:ðø t:að hòø n:hiø, z:b:an: t:að Ok hi hò. Ab: Es:kað j:òs:a ek m:òøn:ð ekt:ab: m:ðø edK:ay:a hò, kÙC es:y:as:i m:s:l:ht: ki eb:n:a p:r, kÙC Aøg:Òðz:aðø kñ n:as:m:J:i ki eb:n:a p:r, kÙC Es: eb:n:a p:r ek Es: m:Ølk m:ðø j:að qaòem:y:t: ka j:z:b:a Aøg:Òðz:aðø kñ Aan:ð s:ð p:òda hØAa, p:hl:ð n:hiø T:a, us:ki eb:n:a p:r z:b:an: kað dað ehss:aðø m:ðø b:aúX edy:a g:y:a. Es:el:O ek hm:arð y:haú, hm:arð klc:r m:ðø, ehndÜ- m:Ø¡sl:m: kmc:r m:ðø, ehndÜ klc:r m:ðø, m:Ø¡sl:m: klc:r m:ðø, kaðI c:iz: n:ðS:n: (nation) n:am: ki n:hiø hò. [5] sp:ðs: (space) hò, ek hm: Es: m:Ølk m:ðø rht:ð hòø. nation t:að j:did t:s:vv:Ør hò j:að ek Aøg:Òðz:aðø kñ Aan:ð s:ð hm:arð y:haú Pól:a. j:b: y:h Pól:a t:að us:s:ð B:i y:h Ok s:v:al: uYa ek s:ahb:, Ag:r qaòm:ðø hòø t:að qaòm:aðø ki z:b:an: B:i haðg:i. t:að En: t:m:am: c:iz:aðø s:ð em:l: krkñ ep:Cl:ð dað s:aò b:rs: m:ðø Ok b:hØt: b:_a n:ql:i s:a j:al: p:òda kr edy:a g:y:a ej:s: m:ðø y:h kha g:y:a ek dað z:b:an:ðø hòø. Aaòr En: m:ðø Ok z:b:an: Oðs:i hò j:að ek ehndØAaðø s:ð Q:as: hò, ej:s:kað hm: ehndi khðø, Aaòr dÜs:ri z:b:an: Oðs:i hò, j:að ek m:Øs:l:m:an:aðø s:ð K:as: hò, ej:s:kað hm: udÜý khðø. [10] Es: m:ðø p:hl:a J:ÜY y:h hò, j:òs:a ek m:òøn:ð ekt:ab: m:ðø B:i el:K:a hò, ek " udÜü " t:að z:b:an: ka n:am: T:a hi n:hiø kB:i. " udÜü " kñ m:an:i t:að T:ð, edll:i ka S:hr y:an:i b:adS:ah ka kómp:, j:haú b:adS:ah rht:a hò. j:b: Akb:r n:ð 1585 m:ðø ft:ðhp:Ür s:ikri Cað_i, t:að kI s:al: t:k v:h Ok t:rh ka raðel:øg: hðRVv:aXüz: (rolling headquarters) l:ðkr c:l:t:a rha. Es:m:ðø s:ara s:am:an: T:a, j:òs:a ek t:ariQ: en:g:araðø n:ð el:K:a hò. l:aQ:aðø g:z: t:að Es: m:ðø qal:in: Aaòr s:aðfñ Aaòr kÙes:üy:aú Aaòr Q:ðm:ð c:m:_ð kñ, l:k_i kñ, kónv:s: kñ T:ð v:^:òrh- v:^:òrh. [15] Es:i m:ðø p:Üra Q:z:an:a T:a, us:i m:ðø t:aðp:- Q:an:a, us:i m:ðø p:Üra dFt:r, us:kað " udüÜO S:ahi " (Royal Camp, Royal Encampment) kht:ð T:ð. Ab: j:b: 1864 m:ðø p:c:as:- s:aY s:al: b:ad S:ahj:haú n:ð edll:i b:n:aI, Ap:n:i edll:i, S:ahj:haú Aab:ad, t:að v:h erv:ay:t: udüÜO S:ahi khn:ð ki c:l:i Aa rhi T:i, t:að S:ahj:haú Aab:ad kað " udüÜO S:ahi ", " udüÜO m:ØAll:aO S:ahi " v:^:òrh kha g:y:a, m:t:l:b: S:ahj:haú Aab:ad. Aaòr j:òs:a ek b:hØt: s:ð l:aðg:aðø kað D:aðK:a hò ek " udüÜ " b:m:an:i " faòj: " haðt:a hò, t:að y:h ^:l:t: hò. " udüÜ " kñ m:an:i " faòj: " n:hiø. n: t:Økiü m:ðø hò, n: Arb:i m:ðø hò, n: fars:i m:ðø hò, n: K:Ød udüÜ z:b:an: m:ðø. [20] " udüÜ " kñ m:an:i hòø H encampment, army encampment, army market v:^:òrh. t:að Es: Ot:ðb:ar s:ð edll:i kñ hv:al:ð s:ð B:i l:Fz: " udüÜ " ka Est:ðm:al: hØAa. c:Øn:aúc:ð m:ir Amm:n: t:k ki " b:a^:að b:har " m:ðø l:Fz: " udüÜ " kað Es:i m:an:i m:ðø rK:a g:y:a hò, y:an:i udüÜ = dðhl:i. t:að Ab: c:Üúek z:aehr hò ek v:haú ki z:b:an:, j:að v:haú kñ p:`ð el:K:ð l:aðg:aðø ki z:b:an: T:i, AS:raefy:a ki z:b:an:, v:h fars:i T:i. t:að fars:i kað " z:b:an:ð udüÜO S:ahj:han:abad " kha j:an:ð l:g:a. [25]
hm: t:Øm: Aaj: ej:s: z:b:an: kað b:aðl: rhò hòø, ej:s:ð hm: Aas:an:i kñ el:O ehndi kht:ð hòø, udüÜ kht:ð hòø, us:ka Asl: n:am: udÜü T:a hi n:hiø. hØAa y:h ek S:ah Aal:m: j:b: y:haú s:ð uY kr, El:ahAab:ad s:ð uY kr K:Øs:- b:a^: Aaòr eql:a s:ð uY kr edll:i g:O hòø, 1772 m:ðø, t:að c:Üúek v:h s:øskát: Q:Üb: j:an:t:ð T:ð, udÜü Q:Üb: j:an:t:ð T:ð, t:að udÜü y:a ehndi kehy:ð us:kað, us: z:m:an:ð m:ðø z:b:an: ka n:am: " ehndi " T:a, Es: ehndi kñ v:h S:ay:r T:ð. Ok dast:an: B:i b:ad m:ðø unhaðøn:ð el:K:i T:i. p:Ürb: m:ðø b:hØt: rhð T:ð v:h, Es: el:O " ehndi " b:aðl:t:ð b:hØt: T:ð. y:h z:b:an: v:h Aap:s: m:ðø b:aðl:a krt:ð T:ð. [30] t:að Es: t:rh Ap:n:ð drb:ar m:ðø t:að n:hiø, l:ðekn: G:r m:ðø Aaòr Aap:s: m:ðø udÜü y:a ehndi j:að kehy:ð, us:ð v:h b:aðl:n:ð l:g:ð. t:að D:irð- D:irð y:h hØAa ek Ok Aav:ðez:S: (conflict) p:òda hað g:I ek Ab: udüÜO m:ØAll:a ki z:b:an: hò Vy:a, fars:i hò ek ehndi hò ? t:að Q:an: Aaz:Üü n:ð el:K:a hò ek ehndi n:hiø fars:i hò. m:ir n:ð us:i z:m:an:ð m:ðø m:qb:Ül: t:s:vv:Ør, j:að hm:ara Aap: ka view T:a, p:ðS: eky:a ek n:hiø s:ahb: z:b:an:ð udüÜO m:ØAll:aO S:ahj:haúAab:ad t:að v:h hò ej:s:ð hm: rðQt:a y:a ehndi kht:ð hòø.
t:að Es: t:rh D:irð- D:irð c:l:a y:h es:l:es:l:a, ek b:adS:ah ki v:j:h s:ð Aaòr l:aðg: B:i Aap:s: m:ðø z:b:an: b:aðl:n:ð l:g:ð. [35] j:òs:ð hm: l:aðg: B:i p:hl:ð b:hØt: Aap:s: m:ðø Aøg:Òðz:i b:aðl:t:ð T:ð. l:ðekn: Ab: Aaehst:a Aaehst:a Aøg:Òðz:i Cað_ rhð hòø, Vy:aðøek Aøg:ðÒz: c:l:ð j:a c:Økñ hòø y:haú s:ð. t:að Oðs:a hi v:haú p:r B:i hØAa, ek fars:i kñ b:j:ay: ehndi kað udüÜO m:ØAll:a ki z:b:an: kha j:an:ð l:g:a. Es: t:rh s:ð kI s:al: kñ b:ad p:hl:a, ej:s:ð khn:a c:aehO authentic b:y:an: j:að em:l:t:a hò v:h eg:l:e#sX ka Ap:n:a b:y:an: hò 1786 ka. eg:l:e#sX kht:a hò ek m:òø " rðQt:a " z:b:an: s:ð kÙC em:s:al:ðø Aap: kñ s:am:n:ð p:ðS: k-úg:a eg:s: kað ek " udüÜ " B:i kha j:at:a hò Aaòr ej:s:kñ m:an:i haðt:ð hòø Language of the Exalted Court or Camp . [40]
THIS PART YET TO BE EDITED... PLEASE DO NOT TAKE...THIS IS START OF LINE: 41
m:ØS:fi n:ð Es:i z:m:an:ð m:ðø ( 1985- 88) Ok AaD: S:ðr kha hò, ej:s: m:ðø khiø p:r " udüÜ " kñ m:an:i hòø " edll:i ka S:hr " Aaòr khi p:r " udüÜ " kñ m:an:i hòø v:h z:b:an:, j:að edll:i S:hr m:ðø b:aðl:i j:at:i hò. t:að Es: t:rh s:ð Et:n:i dðr m:ðø khiø j:akrkñ y:h n:am: udüÜ ka c:l:a. Aøg:Òðz:aðø n:ð j:b: us:kað p:k_a t:að p:hl:ð t:að unhaðn:ð y:h kha ek ehndi&&&&? AcCa, t:að y:ð ehndÜ ki z:b:an: ha#240;n:i c:aehO, ek Es:ka n:am: t:að " ehndØAaðø v:al:a " hò, y:an:i " ehndi/ ehndv:i " . t:að unhaðøn:ð Ok p:Üri khan:i g:Zi. [45] hal:hðR (Nathaniel Brassey Halhed) n:am: kñ Ok s:ahb: T:ð, b:g:al:i ki ej:nhaðøn:ð g:Òam:r el:K:i, unhaðøn:ð Ok p:Üri khan:i g:`i ek Ok l:òøg:v:ðj: T:i, j:að m:Øs:l:m:an:aðø kñ Aan:ð s:ð p:hl:ð y:haú b:aðl:i j:at:i T:i, ej:s:ka n:am: ehndi y:a ehndv:i T:a Aaòr j:b: m:Øs:l:m:an: Aay:ð t:að unhaðøn:ð us:kñ Up:r Ap:n:a z:aðr j:m:ay:a, us:kñ Andr pars:i, Arb:i YÜús:i Aaòr Es: t:rh s:ð Ok Aaòr z:b:an: b:n:i, ej:s: m:ðø s:ð Ok t:að v:h hò j:að m:Øs:l:m:an: b:aðl:t:ð hòø Aaòr v:h l:aðg: b:aðl:t:ð hòø j:að m:Øs:l:m:an:aðø kñ v:haú kam: kaj: krt:ð hòø. J:ÜYi b:at: hò eb:lkÙl:. z:aehr hò ek s:ras:r ^:l:t: hò. hal:hðR ki dðK:a- dðK:i eg:l:e#sX n:ð y:h kha ek s:ahb: drAsl: v:h t:að T:i ehndi j:að ek ehndØAaðø ki z:b:an:, s:øsx:t: s:ð B:i p:hl:ð s:ð m:aòj:Üd T:i , Aaòr m:Øs:l:m:an:aðø kñ Aan:ð s:ð p:hl:ð m:aòj:Üd T:i. Aaòr c:Üúek v:h ehndØAaðø ki z:b:an: hò, el:haz:a us:kað ehndi kha j:aOg:a Aaòr us:kñ el:O kaðI rsm:Øl: Q:t: t:að n:hiø hò, l:ðekn: Es:kað hm: AB:i rsm:Øl: Q:t: edO dðt:ð hòø ek dðv:n:ag:ri rsm:Øl: Q:t: m:ðø el:K:að. [50] y:h Ap:n:a m:z:hb:i rsm:Øl: Q:t: hò. Aaòr v:h z:b:an: ej:s: m:ðø Arb:i fars:i zy:ada hò us:kað hm: kh&$240;øg:ð ehndaðst:an:i. Vy:aðøek v:h ehndaðst:an: b:m:an:i Ap:r E¡NRy:a (Upper India) ej:s:ð khðøg:ð n:rb:da kñ Up:r, v:haú ki z:b:an: hò. y:h l:Pz: c:l:a n:hiø m:g:r. Ag:rc:ð p:hl:ð z:m:an:ð m:ðø ehndi y:a rðQt:a kað khiø- khiø ehndaðst:an:i B:i kha g:y:a hò, l:ðekn: y:h l:Pz: c:l:a n:hiø. [55] Aaòr ehndaðst:aen:y:aðø n:ð Aaehst:a- Aaehst:a K:Ød Es:kað Cað_ edy:a ePr Es: b:ic: y:ð c:l: g:y:a es:l:es:l:a ek eg:l:e#sX n:ð dyaü[t: eky:a ek s:ahb:, Ab: ( y:an:i 1756 m:ðø), Es:kað t:að kB:i- kB:i " udÜü " B:i kha j:at:a hò. Es: t:rh s:ð 1800 kñ Aas:- p:as: j:akr khiø " udüÜ " b:t:aòr Esm:ð el:s:an: Ok XÔÎm: (Term) b:n:a.
t:Øm: kað s:Øn: kr hòrt: haðg:i ek 1834 m:ðø j:að eRVS:n:ri el:K:i hò S:ðVs:ep:y:r (John Shakespear) n:ð, " O eRVS:n:ri Aaúf ehndaðst:an:i ", Es: m:ðø udÜ252; l:Pz: ka m:an:i l:òøg:v:ðj: n:ð (Language name) edy:a hi n:hiø hò. y:an:i as late as 1830's B:i S:ðVs:ep:y:r kað Es: m:ØAam:l:ð m:ðø t:Amm:Øl: hò ek " udÜü " eks:i z:b:an: ka n:am: B:i hò. t:að y:h s:b: Es: t:rh s:ð hØAa hò. [60]
m:ØJ:ð y:ad hò, kÙC edn: p:hl:ð ki b:at: hò j:b: hm: l:aðg: Ok kanfÒñùs: m:ðø b:òYð T:ð, sXØv:Xü m:òk j:Òðg:r (Stuart Mac Gregor) j:að j:an:t:ð hi hað , ehndi kñ b:_ð Aael:m: hòø kó¡mb:Òj: m:ðø, AB:i erXay:r hað g:O hòø, t:að un:s:ð v:hiø kanfÒñùs: m:ðø m:ðø b:at: hØI t:að unhaðøn:ð kha ek Asl: m:ðø Ok z:-rt: m:hs:Üs: hØI ek Ok z:b:an: Oðs:i B:i hað ek j:að ek ehndØAaðø s:ð sp:ðS:l:aEzR (specialized) qrar di j:ay:. m:òøn:ð p:ÜCa ek y:h z:-rt: eks:kað m:hs:Üs: hØI ? v:að c:Øp:kñ s:ð b:aðl:ð, Aøg:Òðz:aðø kað. c:Øp:kñ s:ð kha. K:Ød Aøg:Òðz: hòø l:ðekn: kha unhaðøn:ð. [65] t:að Asl: m:ðø l:òøg:v:ðj: n:ðS:n:el:zm: (nationalism) s:b: s:ð zy:ada g:øda n:ðS:n:el:zm: hò. Aaòr s:b: s:ð AaeQ:r m:ðø y:ð p:òda hØv:a. p:hl:ð n:hiø T:a. Aaòr Es: l:òøg:Øv:ðj: n:ðS:n:el:zm: kað OVs:pl:aúEX (exploit) krn:ð kñ el:O Aøg:Òðz:aðø n:ð y:h s:Ürt: b:n:aI ek unhaðøn:ð s:af kha ek Ok v:[t: v:h AaOg:a, j:b: m:Øs:l:m:an: s:ara ka s:ara pars:i, Arb:i v:al:i udÜü b:aðl:ðg:a Aaòr el:K:ðg:a, Aaòr ehndÜ j:að hòø, v:h s:øs#t: Aam:ðz: z:b:an: m:ðø el:K:ðg:a Aaòr Al:g:- Al:g: dað z:b:an:ðø b:n: j:aOúg:i. t:ara c:nd n:ð kha hò ek ds:- p:ødÓh b:rs: kñ Andr- Andr dað m:ØK:_ð t:òy:ar kr edO g:O ek Ok ka m:Øúh daOú hò Aaòr Ok ka b:aOú. [70] Ok m:Ürt: dÜs:ri s:ð b:at: n:hiø krt:i hò. Aaj: B:i y:h s:Ürt: hò.
sv:al:H J:g:_a t:að es:fý hØ-fñ t:hjj:i kað l:ðkr n:hiø hò, rsm:Øl:Q:t: kað l:ðkr B:i hò. Ab: dðeK:y:ð, j:ay:s:i Av:D:i m:ðø " p:dm:av:t: " el:K:t:ð hòø l:ðekn: un:ka j:að rsm:Øl:Q:t: hò v:h fars:i khl:ay:a. [75] Aaòr v:hi Av:D:i z:b:an: t:Øl:s:i el:K:t:ð hòø t:að v:h n:ag:ri rsm:Øl:Q:t: m:ðø hò. l:ðekn: j:haú v:h b:aðl:i j:an:ð l:g:t:i hò t:að rsm:Øl:Q:t: s:ð kaðI fqý n:hiø p:_t:a hò.
j:v:ab:H b:ðS:k, pqý n:hiø p:_t:a hò.
s:v:al:H [80] l:ðekn: udÜü Aaòr ehndi kñ Es: J:g:_ð m:ðø j:að Aag:ð c:l: kr Aaòr b:`a t:að us:m:ðø rsm:Øl:Q:t: B:i Ok fóVXr b:n: g:y:a.
s:v:al:H dÜs:ri c:iz: y:h ek Ag:r y:h m:an: l:ðø ek Arb:i Aaòr fars:i ka j:að As:r Aay:a, j:að influence Aay:a, v:h uD:r s:ð Aay:a. [85] uD:r s:ð j:að l:aðg: AaO t:að ej:s: B:i v:j:h s:ð l:aO haðø, l:ðekn: l:aO. t:að v:h s:Ürt: p:øj:ab:i m:ðø, b:øg:l:a m:ðø, m:riYi m:ðø &&&& v:haú Vy:aðø n:z:r n:hiø Aat:i ? y:haú Vy:aðø ehndi Aaòr udÜü dað Q:ðm:ð Al:g: Al:g: hòø Aaòr v:h B:i j:òs:a ek Aap: n:ð t:ara cnd j:i kñ hv:al:ð s:ð kha ek dað m:Øúh Ok b:aOú Aaòr dÜs:ra daOú. y:h s:Ürt: y:haú Vy:aðø p:òda hØI ?
To index of post-Independence prose.
To index of m:lhar.
Keyed by ev:v:ðk Ag:rv:al: in October, 2003. Posted to m:lhar 10 Oct and 27 Oct 2003.